scroll
27APR '18Fr, 19:00

Ravel

Sinfonisches Konzert
Sinfoniesaal
MUSIK
  • Maurice Ravel - La Valse
  • Maurice Ravel - Bolero
  • Maurice Ravel - Koncert fortepianowy G-dur
W ramach cyklu Preludium Talentów, w przerwie koncertu zapraszamy na Poziom 4. na recital Agnieszki Zawadzkiej i Flawiany Zemły, studentek Akademii Sztuki w klasie fletu prof. Joanny Kowalczyk.

Koncert będzie transmitowany na kanale YouTube Filharmonii oraz profilu facebook.

Jakże rozmaite są koloryty narodowe, które pojawiają się w muzyce Ravela. Wspomnienie roztańczonego Wiednia z czasów Kongresu w poemacie choreograficznym „La Valse”, echo dźwięków zasłyszanych ongiś w rodzinnym Kraju Basków w „Bolerze” i fascynacja jazzem w Koncercie fortepianowym G-dur (niczym u Gershwina). A nad wszystkim unosi się duch muzyki francuskiej o palecie barw i dawce melancholii rodem z obrazów Moneta.

„La Valse” powstał pomiędzy 1919 a 1920 rokiem jako poemat choreograficzny (premiera paryska 12 grudnia 1920 r.). Był właściwie koncypowany jako balet. Kompozytor pokazał tę muzykę dyrektorowi baletów rosyjskich Siergiejowi Diagilewowi. Ten uznał wprawdzie muzyczną wartość dzieła, ale stwierdził, że… nie nadaje się na scenę. To obruszyło Ravela tak dalece, że zerwał z Diagilewem wszelkie kontakty. Dziś „La Valse” funkcjonuje jako utwór koncertowy i nie ulega kwestii, że jest to portret Wiednia z czasów świetności Monarchii. Zresztą oddajmy głos kompozytorowi: „Utwór ten ująłem jako rodzaj apoteozy walca wiedeńskiego, z którym w moim umyśle łączy się wrażenie fantastycznego i fatalistycznego wzruszenia. Umieszczam ten walc na tle pałacu cesarskiego, około 1855 roku.”. Po premierze dzieła pojawiły się ciekawe skądinąd interpretacje, jakoby dzieło było metaforą upadku cywilizowanej Europy po zakończeniu I wojny światowej (narodziny, rozkwit i zniszczenie walca). Jednak trzeba od razu sprostować, że Ravel zaprzeczał wiązaniu jego utworu z jakikolwiek kontekstem politycznym. „Walc – wedle Ravela – jak każdy inny taniec może przybierać tragiczny wyraz. W tym utworze nie powinno się doszukiwać niczego więcej niż brzmieniowości ożywionej światłem i ruchem”. Chociaż na marginesie dodajmy, że lata wcześniej kompozytor podjął już temat tego tańca, powstały wówczas „walce szlachetne i sentymentalne” (1911). Minęło kilka lat, trakcie których artysta służył na froncie, był pod Verdun, ciężko to przeżył: doznał odmrożeń, dezynterii, a potem zmarła mu matka. Świat z 1911 roku, kiedy pisał błahe walczyki w stylu Schuberta, zmienił się przez tych parę lat nie do poznania i to z muzyce „La Valse” niewątpliwie słychać.

O „Bolerze” Ravela napisano już wiele. Rzadko jednak zwraca się uwagę na rolę tej kompozycji w, by tak rzec, instrumentalnej demokratyzacji orkiestry. Otóż zauważmy, że od czasów konstytucji orkiestry w Mannheim (połowa XVIII wieku) obowiązywał model, w którym główne partie melodyczne prezentowane były przez kwintet smyczkowy. Natomiast „Bolero” (1928) odmienia ten stan rzeczy. Przez większość utworu główny jego temat prezentowany jest przez instrumenty dęte, kwintet zaś pokazuje go tylko w finale. Jeszcze gorzej jest w „Święcie wiosny”, gdzie instrumenty smyczkowe potraktowane są jak perkusja. Ale wróćmy do owego XVIII-wiecznego tańca hiszpańskiego „Bolera” w ujęciu Ravela (który był z pochodzenia Baskiem). Co mówi nam kompozytor? Posłuchajmy, ileż jest piękna i rozmaitości barw w instrumentach dętych – a nie tylko skrzypce i skrzypce… Instrumenty dęte, na ogół w cieniu, w tej kompozycji jak nigdzie indziej mogą błyszczeć. I gdyby nie postać dyrygenta, naprawdę można by mówić o demokratyzacji…

Koncert fortepianowy G-dur powstał w latach 1929-1931 i jest wyraźnym śladem fascynacji jazzem, którą obudziła się w Ravelu podróż po Stanach. Oto słowa Ravela na ten temat: „Najbardziej fascynujący aspekt jazzu to bogactwo i rozrywkowość rytmu… Jazz jest źródłem inspiracji i witalnej siły dla wielu nowoczesnych kompozytorów i jestem zdziwiony, że tak niewielu Amerykanów pozostaje pod jego wpływem.”. Ravel nie wspomina tu George’u Gershiwinie, którego nb. darzył wielką estymą. Kiedy 7 marca 1953 roku Ravel obchodził 53. urodziny w Nowym Jorku, wśród gości znalazł się Gershwin, który urzekł jubilata wykonaniem na jego cześć impresji na tematy z „Błękitnej rapsodii”. Parę lat wcześniej Gershwin był u Ravela w Paryżu i ów odmówił mu lekcji, stwierdzając: „po co ma być drugorzędnym Ravelem, skoro może być pierwszorzędnym Gershwinem”. Ravel miał na myśli naturalną skłonność do jazzu, którą Gershwin mógłby zatracić, gdyby zbyt mocno zaangażował się w pisanie klasyki. No a w Koncercie fortepianowym tego jazzu od Gershwina trochę wziął. Ech… nie ma sprawiedliwości, a i z tą demokratyzacją też sprawa jest wątpliwa.

------------------------------
dr Mikołaj Rykowski
Muzykolog i dyplomowany klarnecista, związany z Katedrą Teorii Muzyki na Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu. Autor książki i licznych artykułów poświęconych fenomenowi Harmoniemusik – XVIII-wiecznej praktyce zespołów instrumentów dętych. Współautor scenariuszy "Speaking concerts" i autor słownych wprowadzeń do koncertów filharmonicznych w Szczecinie, Poznaniu, Bydgoszczy i Łodzi.

VIDEOS UND FOTOS
Partnerem wydarzeń wspierających młode talenty jest Szczecińska Izba Adwokacka.
Filharmonia im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie uczestniczy w programie "Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!!" organizowanym przez Instytut Muzyki i Tańca ze środków MKiDN.
Partner








DETAILS
Ravel
27-04-2018 19:00
SinfoniesaalFilharmonia im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie
ul. Małopolska 48
70-515 Szczecin

April 2018
04APR '18Mi, 19:00
05APR '18Do, 19:00
A i rLeistung
06APR '18Fr, 10:00
06APR '18Fr, 19:00
VIRTUOSO 2017/2018 | Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!! | Preludium Talentów Rachmaninow | SzostakowiczSinfonisches Konzert
07APR '18Sa, 09:00
Raniutto - LegatoWorkshopsdla dzieci do 2. roku życia
07APR '18Sa, 10:30
Raniutto - PortatoWorkshopsdla dzieci w wieku od 2. do 4. roku życia
07APR '18Sa, 12:00
Raniutto - StaccatoWorkshopsdla dzieci w wieku od 4. do 6. roku życia
08APR '18So, 17:00
Piękna i bestiaFamilienkonzertKinder ab 6 Jahren mit Erwachsenenbegleitung
08APR '18So, 17:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshopsdla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
09APR '18Mo, 09:00
DoNuta taktuje - Na dwaKammerkonzertdla klas I-III
09APR '18Mo, 10:30
DoNuta taktuje - Na dwaKammerkonzertdla klas I-III
09APR '18Mo, 12:00
DoNuta taktuje - Na dwaKammerkonzertdla klas I-III
09 APR, Mo, 19:00 - SZCZECIN JAZZ 2018 GINO VANNELLIkoncert zewnętrzny
10APR '18Di, 09:00
DoNuta taktuje - Na dwaKammerkonzertdla klas I-III
10APR '18Di, 10:30
DoNuta taktuje - Na dwaKammerkonzertdla klas I-III
10APR '18Di, 12:00
DoNuta taktuje - Na dwaKammerkonzertdla klas I-III
10APR '18Di, 19:00
11 APR, Mi, 19:00 - OMAR HAKIM - RACHEL Z: OZ EXPERIENCEkoncert zewnętrzny
12APR '18Do, 19:00
Galerie auf der 4. EtageSzymon Brodziak - Jesteś tym, co widziszVernissage
13APR '18Fr, 19:00
FESTIVO 2017/2018 | Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!!Symphonic klezmerSinfonisches Konzert
14APR '18Sa, 12:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshopsdla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
14APR '18Sa, 19:00
SOUNDLABHashtag Ensemble | LAB 7 : El-WitkacElektronisches Konzert
15APR '18So, 17:00
BRILLANTE 2017/2018 | Artysta rezydent 2017/2018Artysta rezydent: ASQSinfonisches Konzert
16 APR, Mo, 19:00 - MICHAŁ BAJOR - OD KOFTY... DO KORCZAkoncert zewnętrzny
17APR '18Di, 10:00
17APR '18Di, 12:00
17 APR, Di, 19:00 - JULIA PIETRUCHAkoncert zewnętrzny
18APR '18Mi, 19:00
INTERMEZZO 2017/2018Pomeranian Youth Big Band Kammerkonzert
19APR '18Do, 19:00
Klubowy Paprykarz i Oranżada 2018 (premiera płyt)Prapremiera albumu Klubowy Paprykarz i OranżadaEine Tanzparty
20APR '18Fr, 19:00
VIRTUOSO 2017/2018Bach | Koncerty BrandenburskieBarockes Konzert
22APR '18So, 17:00
BRILLANTE 2017/2018Paganini na wesołoSinfonisches Konzert
22APR '18So, 17:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshopsdla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
23APR '18Mo, 19:00
ESPRESSIVOAga Derlak TrioJazzkonzert
23 APR, Mo, 20:00 - DEE DEE BRIDGEWATERkoncert zewnętrzny
24 APR, Di, 19:00 - AUDIOFEELS ROCKOWO I SYMFONICZNIEkoncert zewnętrzny
25APR '18Mi, 19:00
MISTERIOSOFilharmonicy kameralnieKammerkonzert
27APR '18Fr, 16:00
27APR '18Fr, 19:00
SONORO 2017/2018 | Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!! | Preludium Talentów RavelSinfonisches Konzert
29 APR, So, 16:00 - „CZERWONA NUTKA" KONCERT CHARYTATYWNYkoncert zewnętrzny
29 APR, So, 19:00 - ACCANTUS SYMFONICZNIEkoncert zewnętrzny
Mai 2018
04MAI '18Fr, 19:00
SONORO 2017/2018Szczecin Philharmonic Big BandKonzert
05MAI '18Sa, 12:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshopsdla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
06MAI '18So, 17:00
Powrót do przyszłościFamilienkonzertKinder ab 6 Jahren mit Erwachsenenbegleitung
06MAI '18So, 17:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshopsdla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
07 MAI, Mo, 19:00 - EDYTA GEPPERTkoncert zewnętrzny
08MAI '18Di, 09:00
DoNuta taktuje - W trasie Konzert auswärtsdla przedszkoli
08MAI '18Di, 11:00
DoNuta taktuje - W trasie Konzert auswärtsdla przedszkoli
08MAI '18Di, 19:00
RUBATODagadanaTraditionelles Konzert
09MAI '18Mi, 09:00
DoNuta taktuje - W trasie Konzert auswärtsdla przedszkoli
09MAI '18Mi, 11:00
DoNuta taktuje - W trasie Konzert auswärtsdla przedszkoli
09MAI '18Mi, 19:00
Galerie auf der 4. EtageAgata Wolniewicz - PomiędzyVernissage
11MAI '18Fr, 10:00
11 MAI, Fr, 15:00 - THE KANSAS CITY JAZZ ORCHESTRA & DEBORAH BROWNkoncert zewnętrzny
11MAI '18Fr, 19:00
FILM-HARMONY 2017/2018 | Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!!Alfred Schnittke | Filmowa suitaSinfonisches Konzert
13 MAI, So, 16:00 - MUZYKA ZESPOŁU QUEEN SYMFONICZNIEkoncert zewnętrzny
13 MAI, So, 19:30 - MUZYKA ZESPOŁU QUEEN SYMFONICZNIEkoncert zewnętrzny
14MAI '18Mo, 10:00
14MAI '18Mo, 12:00
14 MAI, Mo, 19:00 - PIOSENKI Z GÓRNEJ PÓŁKI - SPEKTAKL MUZYCZNYkoncert zewnętrzny
16MAI '18Mi, 19:00
INTERMEZZO 2017/2018Szczecińska Młodzieżowa Orkiestra KameralnaKammerkonzert
18MAI '18Fr, 19:00
FILM-HARMONY 2017/2018Elliot Goldenthal | Filmowe suity Sinfonisches Konzert
19MAI '18Sa, 09:00
Raniutto - LegatoWorkshopsdla dzieci do 2. roku życia
19MAI '18Sa, 10:30
Raniutto - PortatoWorkshopsdla dzieci w wieku od 2. do 4. roku życia
19MAI '18Sa, 12:00
Raniutto - StaccatoWorkshopsdla dzieci w wieku od 4. do 6. roku życia
19MAI '18Sa, 19:00
19MAI '18Sa, 23:00
Europejska Noc MuzeówHubble - ambientowa podróżFilmvorstellung
20MAI '18So, 17:00
BRILLANTE 2017/2018Święto Uniwersytetu z Motion Trio!Konzert
21MAI '18Mo, 09:00
DoNuta taktuje - IntegraKammerkonzertdla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
21MAI '18Mo, 11:00
DoNuta taktuje - IntegraKammerkonzertdla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
21 MAI, Mo, 20:00 - KORTEZkoncert zewnętrzny
22MAI '18Di, 09:00
DoNuta taktuje - IntegraKammerkonzertdla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
22MAI '18Di, 11:00
DoNuta taktuje - IntegraKammerkonzertdla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
22MAI '18Di, 19:00
MISTERIOSOMakedonissimo Kammerkonzert
23MAI '18Mi, 19:00
25MAI '18Fr, 16:00
25MAI '18Fr, 19:00
FILM-HARMONY 2017/2018Korngold | ProkofiewSinfonisches Konzert
26MAI '18Sa, 09:00
Raniutto - LegatoWorkshopsdla dzieci do 2. roku życia
26MAI '18Sa, 10:30
Raniutto - PortatoWorkshopsdla dzieci w wieku od 2. do 4. roku życia
26MAI '18Sa, 12:00
Raniutto - StaccatoWorkshopsdla dzieci w wieku od 4. do 6. roku życia
27MAI '18So, 17:00
SOUNDLABLaurie Anderson | LAB 8 : El- beginningElektronisches Konzert
29 MAI, Di, 19:00 - DOMINIC MILLER BANDkoncert zewnętrzny
2018
REPERTUAR