scroll
22MAI '18Di, 19:00

Makedonissimo

Kammerkonzert
Sinfoniesaal
KÜNSTLER*INNEN
  • Simon Trpčeski - fortepian
  • Hidan Mamudov - klarnet, saksofon, kaval
  • Aleksandar Krapovski - skrzypce
  • Alexander Somov - wiolonczela
  • Vlatko Nushev - perkusja
  • Risto Gjorevski - klarnet, saksofon
UWAGA! KONCERT PRZENIESIONY Z 23 MAJA. ZAPOZNAJ SIĘ ZE SZCZEGÓŁAMI.



Program:
Fryderyk Chopin Mazurek op.17 no.4.
„O mój Rozmarynie”
„Przybyli ułani”

oraz

Transkrypcje tradycyjnej muzyki macedońskiej
Pande Shahov: Pletenki (Warkocze)

Część I

Warkocz 1
Pembe
Buvčansko
Berovka
Maleševka
Crnogorka

Warkocz 2
Čije je ona devojče – dedykowane rodzicom Simona
Ibrahim odža
Beranče

Warkocz 4
Veligdensko
Piperkovo
Pomniš li libe, Todoro
Janino

*****************

Część II

Warkocz 3
Ne si go prodavaj, Koljo, čiflikot
Žetvarki
Čučuk

Warkocz 5
Filka, moma
Sitna lisa
Staro Čunovo
Ratevka
Dračevka

Warkocz 6
Metovo
Pelistersko
Postupano


W koncercie Makedonissimo usłyszymy tradycyjną muzykę macedońską w opracowaniach Pende Shahova oraz Simona Trpčeskiego. Zważywszy geopolityczne umiejscowienie Macedonii, trudno oczekiwać (czy w ogóle jest to możliwe?) czystości etniczno-stylowej. Warto uzmysłowić sobie bowiem, że dzisiejsza Macedonia podzielona jest z uwagi na historyczne zależności na kulturową strefę grecką, bułgarską oraz strefę wpływów byłej Jugosławii.

Macedońska muzyka ludowa ceniona jest przez etnomuzykologów i publiczność na całym świecie. Zajmując stosunkowo niewielki obszar geograficzny, Macedonia szczyci się bogactwem pieśni i tańców, charakteryzujących się skomplikowanymi wzorami rytmicznymi oraz różnorodnością cech melodycznych i choreograficznych. Takie bogactwo ekspresji i różnorodność gestów może wynikać ze środowiska polityczno-społecznego, często określanego przez zdobywców dążących do asymilacji. Rzeczywiście, z braku możliwości rozwoju społeczno-kulturowego ludność tych regionów wyrażała się poprzez poezję, pieśni i taniec, zdając sobie sprawę, że te formy ekspresji są jedynym sposobem na zachowanie ich tożsamości i kultury. Przez całe wieki, niezwykle bogata macedońska twórczość ludowa nie była zapisywana. Na początku XX wieku, kilku entuzjastów z regionu uległo fascynacji tymi nieodkrytymi wówczas skarbami muzycznymi i choreograficznymi. Pionierzy ci szczególnie zainteresowali się gatunkiem tradycyjnego tańca kołowego „oro”. Jeden z najbardziej znanych oro, Teškoto („Ciężki”), był wykonywany na festiwalach muzyki ludowej w Europie Zachodniej w okresie międzywojnia. Wraz z powołaniem zespołu Tanec Ensemble w 1949 roku oraz Instytutu Folkloru niewiele później, ramy organizacyjne pozwoliły naukowcom i entuzjastom rozpocząć proces nagrywania i analizowania olbrzymiej ilości materiałów.

Najważniejszą cechą idiomu macedońskiej muzyki ludowej są nieregularne rytmy. Choć podobne wzorce spotykane są w innych tradycjach muzycznych Bałkanów, szczególnie autentyczny oddźwięk mają w macedońskiej muzyce ludowej. Może to wynikać z rytmu mowy macedońskiej, w której wszystkie sylaby mają tę samą długość niezależnie od liczby sylab w słowie. Podczas gdy w wielu innych językach wyraz trzysylabowy jest zwykle skracany do wielkości dwóch sylab (dając w rezultacie triolę), w języku macedońskim na końcu umieszcza się dodatkowa przerwę.

Simon Trpčeski jest pomysłodawcą projektu, napędzanego od początku do końca przez jego pasję do ludowych tradycji. Sześć części utworu ułożono według wzoru metrycznego. Składanka tańców czy pieśni ludowych określana jest słowem splet („plecionka”), ja jednak wolę tłumaczyć ją jako „warkocz”, dlatego zdecydowałem się użyć słowa Pletenki (Warkocze) jako tytułu całego cyklu.

Warkocz 1 to jedyna część w metrum 2/4. Początkowe oro Pembe to zawadiacki, swobodny taniec, prawdopodobnie ze Skopje i/lub z Wełes, nadal bardzo popularny podczas uroczystości. Modalny charakter języka harmonicznego oraz wpływy orientalne tworzą tu ciekawe połączenie. Buvčansko oro pochodzi z wioski Buf w regionie Lerin. Berovka i Maleševka to dobrze znane oro z regionu Maleševo. Tańce z rejonów wschodnich cechuje skomplikowana choreografia. Kopačkata, oro z sąsiedniego regionu Pijanec, znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Część kończy się drugim tematem z popularnej Crnogorka z obszaru pasma górskiego Skopska Crna Gora.

Warkocz 2 oparty jest na pieśniach i tańcach w metrum 12/8 (zawsze w nieregularnym połączeniu). Rozpoczyna go niezwykłe brzmienie fletu kaval, tę pieśń Trpčeski pamięta z dzieciństwa: Čije je ona devojče (Czyja jest ta dziewczyna) to delikatna, liryczna pieśń, zarejestrowana przez jednego z pierwszych macedońskich melografów (spisywaczy melodii) Vasila Hadžimanova. Ibrahim odža istnieje w wielu wersjach, zarówno jako pieśń i taniec, popularne jest również w sąsiednich krajach. Beranče, tańczone zwykle tylko przez mężczyzn, powstało w wiosce Ber koło Lerina (po grecku Florina). Część tę kończy jeden z tematów Ibrahim odža, z charakterystyczną cygańską skalą i ciężkim, przejmującym charakterem, po czym przyspiesza aż do końca.

Warkocz 3 ma metrum 9/8 (z podziałem 2+2+2+3) i zaczyna się od jednej z najbardziej popularnych pieśni w historii Macedonii: Ne si go prodavaj, Koljo, čiflikot w której śpiewający ostrzega ukochaną, by przerwała jego lekkomyślny styl życia. Dziewczyna apeluje, by nie sprzedawał swojej ziemi, ponieważ wtedy jej matka nie zezwoli na ślub. Po niej następują dwa tańce: Žetvarki (Tańce żniwne), odwołujące się do choreograficznych tradycji regionu Kočani, oraz Čučuk (z pasma górskiego Skopska Crna Gora); pierwszy jest melancholijny, drugi optymistyczny i żywy.

Warkocz 4 wykorzystuje dwa rzadko spotykane metra: 18/8 (22322322) i 22/8 (2232232222). Pomimo długości wzorów, muzyka płynie naturalnie, bez niezgrabnych akcentów i poczucia nieregularności. Veligdensko (Oro wielkanocne) oparte jest na pieśni Kinisalo maloj mome (Młoda dziewczyna odeszła) z regionu Tikveš. Piperkovo (Oro paprykowe) to jeden z najpopularniejszych tańców klarnecisty-wirtuoza Tale Ognenovskiego. Tymczasem pieśń Pomniš li libe, Todoro (Pamiętasz, kochana Todoro) przywołuje nostalgiczny nastrój, gdy śpiewający pyta ukochaną Todorę, czy pamięta czasy, gdy byli młodzi i zakochani w sobie. Finałowe Janino oro (Oro Jany) wykonywane jest zwykle na flecie kaval (otwarty na obydwu końcach flet, charakterystyczny dla Bałkanów i części Azji) lub na dudach gajda. Prezentowana transkrypcja jest hołdem dla legendarnego mistrza gajdy, Pece Atanasovskiego.

Warkocz 5 koncentruje się na pieśniach i tańcach w metrum 7/8, jednym z najczęstszych w macedońskiej muzyce ludowej, zwykle z podziałem 3+2+2. Pierwsza pieśń to Filka, moma (Dziewczyna Filka) z południowego miasta Kukuš. Po niej następuje Sitna lisa (z obszaru pasma górskiego Skopska Crna Gora), wprowadzająca skalę miksolidyjską oraz niezwykłą zmianę kolejności grup rytmicznych w takcie, w samym środku frazy. Centralną część zajmuje Staro Čunovo (Oro starego Čuna), znane również jako Nevestinsko (Oro panny młodej). Transkrypcja ta to kolejny hołd dla Tale Ognenovskiego, który opanował autentyczny dźwięk zespołów grających čalgii (folk-pop), charakterystyczny dla życia muzycznego większych miast. Ratevka to kolejna perełka z regionu Maleševo (wieś Ratevo), a zarazem mój hołd dla flecisty Ivana Terzieva. Dračevka wywodzi się ze wsi Dračevo koło Skopje.

Warkocz 6 przedstawia trzy tańce w metrum 13/8 (222322). Na początku Metovo oro (Oro Meto), następnie dwa szeroko znane oro: Pelistersko autorstwa Tale Ognenovskiego (Pelister to najwyższy szczyt gór Baba, leżący między jeziorem Prespa a miastem Bitola). Postupano to żywy taniec z regionu Skopje, pozwalający na energiczne zakończenie.

Projekt ten, choć ma celu odkrycie macedońskich tradycji muzycznych, nie reprezentuje naukowego podejścia do pieśni i tańców. Moją intencją jako kompozytora, było umieszczenie oryginalnego materiału w moim własnym świecie dźwiękowym, który w równym stopniu pozostaje pod wpływem impresjonistycznego podejścia do rezonansu i harmonii jazzowej. Końcowy efekt nie jest zatem autentyczny w sensie etnomuzykologicznym, nie jest to również stylistyczne ćwiczenie z kompozycji. Na początku miałem w głowie tyle samo znaków zapytania jak przy innych kompozycjach. Wiele z tych znaków zapytania pozostało, pomimo ukończenia utworu. Jest to tylko jedno z możliwych podejść do transkrypcji oryginałów, bardzo osobiste. Zachęcam publiczność, by lepiej poznała tę muzykę, począwszy od wyżej wymienionych mistrzów; reprezentowane przez nich podejście jest bardziej autentyczne i warte poznania.


Koncert odbywa się pod patronatem Ambasady Macedonii w Polsce.
VIDEOS UND FOTOS
Sponsorem koncertu jest Dealer BMW Bońkowscy.
Sponsorzy




DETAILS
Makedonissimo
22-05-2018 19:00
SinfoniesaalFilharmonia im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie
ul. Małopolska 48
70-515 Szczecin

Mai 2018
04MAI '18Fr, 19:00
SONORO 2017/2018Szczecin Philharmonic Big BandKonzert
05MAI '18Sa, 12:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshopsdla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
06MAI '18So, 17:00
Powrót do przyszłościFamilienkonzertKinder ab 6 Jahren mit Erwachsenenbegleitung
06MAI '18So, 17:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshopsdla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
07 MAI, Mo, 19:00 - EDYTA GEPPERTkoncert zewnętrzny
08MAI '18Di, 09:00
DoNuta taktuje - W trasie Konzert auswärtsdla przedszkoli
08MAI '18Di, 11:00
DoNuta taktuje - W trasie Konzert auswärtsdla przedszkoli
08MAI '18Di, 19:00
RUBATODagadanaTraditionelles Konzert
09MAI '18Mi, 09:00
DoNuta taktuje - W trasie Konzert auswärtsdla przedszkoli
09MAI '18Mi, 11:00
DoNuta taktuje - W trasie Konzert auswärtsdla przedszkoli
09MAI '18Mi, 19:00
Galerie auf der 4. EtageAgata Wolniewicz - PomiędzyVernissage
11MAI '18Fr, 10:00
11 MAI, Fr, 15:00 - THE KANSAS CITY JAZZ ORCHESTRA & DEBORAH BROWNkoncert zewnętrzny
11MAI '18Fr, 19:00
FILM-HARMONY 2017/2018 | Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!!Alfred Schnittke | Filmowa suitaSinfonisches Konzert
13 MAI, So, 16:00 - MUZYKA ZESPOŁU QUEEN SYMFONICZNIEkoncert zewnętrzny
13 MAI, So, 19:30 - MUZYKA ZESPOŁU QUEEN SYMFONICZNIEkoncert zewnętrzny
14MAI '18Mo, 10:00
14MAI '18Mo, 12:00
14 MAI, Mo, 19:00 - PIOSENKI Z GÓRNEJ PÓŁKI - SPEKTAKL MUZYCZNYkoncert zewnętrzny
16MAI '18Mi, 19:00
INTERMEZZO 2017/2018Szczecińska Młodzieżowa Orkiestra KameralnaKammerkonzert
18MAI '18Fr, 19:00
FILM-HARMONY 2017/2018Elliot Goldenthal | Filmowe suity Sinfonisches Konzert
19MAI '18Sa, 09:00
Raniutto - LegatoWorkshopsdla dzieci do 2. roku życia
19MAI '18Sa, 10:30
Raniutto - PortatoWorkshopsdla dzieci w wieku od 2. do 4. roku życia
19MAI '18Sa, 12:00
Raniutto - StaccatoWorkshopsdla dzieci w wieku od 4. do 6. roku życia
19MAI '18Sa, 19:00
19MAI '18Sa, 23:00
Europejska Noc MuzeówHubble - ambientowa podróżFilmvorstellung
20MAI '18So, 17:00
BRILLANTE 2017/2018Święto Uniwersytetu z Motion Trio!Konzert
21MAI '18Mo, 09:00
DoNuta taktuje - IntegraKammerkonzertdla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
21MAI '18Mo, 11:00
DoNuta taktuje - IntegraKammerkonzertdla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
21 MAI, Mo, 20:00 - KORTEZkoncert zewnętrzny
22MAI '18Di, 09:00
DoNuta taktuje - IntegraKammerkonzertdla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
22MAI '18Di, 11:00
DoNuta taktuje - IntegraKammerkonzertdla klas I-III z udziałem muzyków Filharmonii i osób z dysfunkcjami
22MAI '18Di, 19:00
MISTERIOSOMakedonissimo Kammerkonzert
23MAI '18Mi, 19:00
25MAI '18Fr, 16:00
25MAI '18Fr, 19:00
FILM-HARMONY 2017/2018Korngold | ProkofiewSinfonisches Konzert
26MAI '18Sa, 09:00
Raniutto - LegatoWorkshopsdla dzieci do 2. roku życia
26MAI '18Sa, 10:30
Raniutto - PortatoWorkshopsdla dzieci w wieku od 2. do 4. roku życia
26MAI '18Sa, 12:00
Raniutto - StaccatoWorkshopsdla dzieci w wieku od 4. do 6. roku życia
27MAI '18So, 17:00
SOUNDLABLaurie Anderson | LAB 8 : El- beginningElektronisches Konzert
29 MAI, Di, 19:00 - DOMINIC MILLER BANDkoncert zewnętrzny
Juni 2018
01JUN '18Fr, 19:00
SONORO 2017/2018 | Filharmonia. Ostrożnie, wciąga!!!Amerykański senSinfonisches Konzert
02JUN '18Sa, 09:00
Raniutto - LegatoWorkshopsdla dzieci do 2. roku życia
02JUN '18Sa, 10:30
Raniutto - PortatoWorkshopsdla dzieci w wieku od 2. do 4. roku życia
02JUN '18Sa, 12:00
Raniutto - StaccatoWorkshopsdla dzieci w wieku od 4. do 6. roku życia
03JUN '18So, 17:00
KompozytorniaFamilienkonzertKinder ab 6 Jahren mit Erwachsenenbegleitung
03JUN '18So, 17:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshopsdla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
04 JUN, Mo, 20:00 - KORTEZkoncert zewnętrzny
05JUN '18Di, 09:00
DoNuta taktuje - Na razKammerkonzertdla przedszkoli
05JUN '18Di, 10:30
DoNuta taktuje - Na razKammerkonzertdla przedszkoli
05JUN '18Di, 12:00
DoNuta taktuje - Na razKammerkonzertdla przedszkoli
06JUN '18Mi, 09:00
DoNuta taktuje - Na razKammerkonzertdla przedszkoli
06JUN '18Mi, 10:30
DoNuta taktuje - Na razKammerkonzertdla przedszkoli
06JUN '18Mi, 12:00
DoNuta taktuje - Na razKammerkonzertdla przedszkoli
06JUN '18Mi, 19:00
MISTERIOSOTrombone Unit HannoverKammerkonzert
07JUN '18Do, 19:00
Galerie auf der 4. EtageWernisaż „Twarze ZAiKSu”Vernissage
08JUN '18Fr, 19:00
Dziewiąta BeethovenaSinfonisches Konzert
09JUN '18Sa, 12:00
Salonik Wiolinowy, czyli dziecko pod skrzydłami filharmoniiWorkshopsdla dzieci w wieku od 3. do 6. roku życia
09JUN '18Sa, 17:00
10JUN '18So, 17:00
Dni Morza - Sail SzczecinDni Morza 2018 - I żyli długo i w Szczecinie +Konzert
12JUN '18Di, 10:00
12JUN '18Di, 12:00
13JUN '18Mi, 10:00
Ul. Ku harmoniiLernspieldla klas V-VI szkół podstawowych
13 JUN, Mi, 20:00 - WSPOMNIENIE O RYSZARDZIE RIEDLU - SEBASTIAN RIEDEL & CREEkoncert zewnętrzny
15JUN '18Fr, 19:00
BRILLANTE 2017/2018Discovery & MovieSinfonisches Konzert
16 JUN, Sa, 20:30 - GALA WRĘCZENIA NAGRODY LITERACKIEJ „GRYFIA”koncert zewnętrzny
20JUN '18Mi, 19:00
22JUN '18Fr, 19:00
24JUN '18So, 17:00
PIANOFORTE 2017/2018Bomsori Kim | Rafał BlechaczErwägungsgrund
25JUN '18Mo, 15:00
26JUN '18Di, 15:00
27JUN '18Mi, 15:00
28JUN '18Do, 15:00
29JUN '18Fr, 15:00
2018
REPERTUAR